Grote taak provincie opvang asielzoekers
AlgemeenSCHERPENZEEL In de provincie Gelderland moeten voor 1 januari 2024 ongeveer 3100 extra opvangplekken voor asielzoekers worden gerealiseerd. Deze opgave zal verdeeld worden over alle gemeenten in de provincie Gelderland. Scherpenzeel komt dan ook in beeld. In het hele land moeten 75.000 extra plekken komen.
Het is Eric van der Burg, staatssecretaris van asielzaken, een doorn in het oog dat sommige provincies zoals Drenthe en Groningen verhoudingsgewijs heel veel asielzoekers opvangen en andere provincies en gemeenten niet of nauwelijks.
Hij verwijt gemeenten en provincies een gebrek aan solidariteit en vindt dat men meer moet doen om asielzoekers een onderdak te bieden. Als ze dat niet vrijwillig doen, wil hij ze dwingen om mee te doen.
Overigens is het verwijt niet helemaal terecht. De eisen die de staatssecretaris en Centrale Orgaan opvang Asielzoekers (COA) stellen zijn pittig. Een opvanglocatie moet minimaal 100 bedden hebben en minimaal vijf jaar beschikbaar zijn. In Scherpenzeel is zo’n locatie niet voorhanden.
Scherpenzeel heeft afgelopen jaar de crisisnoodopvang voor vluchtelingen uit Oekraïne voor de Veiligheidsregio Gelderland-Midden gedaan. In het oude Aldi-gebouw werden vanaf mei 80 mensen opgevangen, die binnen 48 uur naar een andere plek verhuisden. De opvang sloot in november de deuren. Deze rol is nu overgenomen door Westervoort.
Wimar Jaeger, oud waarnemend burgemeester in Scherpenzeel, heeft zich ingezet voor de opvang van vluchtdelingen. De laatste maanden van 2022 onderzocht hij ook de mogelijkheden om een opvang voor asielzoekers te openen. Zijn redenering was dat Scherpenzeel beter zelf kon bepalen hoeveel en waar ze statushouders en vluchtelingen zou opvangen. Anders zou Scherpenzeel aanwijsgemeente kunnen worden. Dan heeft het gemeentebestuur helemaal geen regie meer over de gang van zaken.
Wimar Jaeger heeft aan het einde van 2022 overwogen om in het oude Aldi-gebouw een opvang voor asielzoekers door te drukken. Als burgemeester had hij die bevoegdheid.
In deze krant vertelde hij dat hij dit niet gedaan heeft, omdat hij zijn opvolger Marieke Teunissen niet met zo’n groot probleem bij haar aantreden wilde opzadelen.
Bovendien had hij overlegd met de Veiligheidsregio Gelderland-Midden en het COA. Gezamenlijk waren ze tot de conclusie gekomen dat in de gegeven omstandigheden het onverstandig was plekken voor asielzoekers in Scherpenzeel op te zetten.
Vervolg op pagina 7
De Scherpenzeelse wethouders zijn op dit moment plekken aan het onderzoeken waar extra vluchtelingen onderdak kunnen krijgen. Mogelijk is daar ook plek voor asielzoekers. Daarbij valt onder meer te denken aan tijdelijke kleine woningen.
Dat de gemeente serieus op zoek is naar mogelijkheden om vluchtelingen en asielzoekers, bleek tijdens de nieuwjaarsreceptie van de gemeente. Burgemeester Marieke Teunissen vroeg de aanwezigen mee te denken over mogelijke plekken. Dat deed ze meerdere keren.
Wimar Jaeger vreesde dat Scherpenzeel in beeld zou komen omdat de gemeente wel een aantal vluchtelingen opvangt, maar dat aantal is lager dan noodzakelijk wordt geacht. De gemeente Scherpenzeel heeft afgelopen jaar wel het afgesproken aantal statushouders een sociale huurwoningen aangeboden.
Dat leidde tot scheve gezichten bij mensen, die al vele jaren op de wachtlijst voor een huurhuis staan en dan ineens statushouders een woning zagen krijgen. Ze vinden dat niet eerlijk en dat is voor stellen.
De harde aanpak van de staatssecretaris wordt veroorzaakt door de problemen in de asielketen. Bij het aanmeldcentrum in Ter Apel kan men de stroom asielzoekers niet aan. Eigenlijk zouden daar mensen naar asielzoekerscentra moeten verhuizen. Maar dat kan niet, want die centra zitten vol. Daar zitten statushouders die een woningen aangeboden zouden moeten krijgen. Veel gemeenten zijn daar terughoudend mee, want ze krijgen kritiek van hun inwoners op wachtlijsten. Het grote probleem is dat er gewoon te weinig woningen zijn om iedereen op een goede manier op een redelijk termijn te helpen.
Gemeenteraadsleden Niels Goes (CDA) en Floris Valkenburg (fractievoorzitter van de VVD) stelden vragen toen bleek dat Scherpenzeel meer statushouders dan afgesproken een dak boven het hoofd had geboden. Ze vonden dat niet terecht.
Uiteindelijk bleek dat Scherpenzeel in het eerste half jaar van 2023 minder statushouders moest helpen, juist omdat ze in 2022 meer had gedaan.
Van der Burg zal in de loop van het jaar de bevoegdheid krijgen om gemeenten te dwingen asielzoekers op te nemen. Die mogelijkheid zal hij ongetwijfeld gebruiken.